مقدمه:
شاید از آن دسته باشید، که هیچ آشنایی قبلی با لینوکس ندارید، امابه احتمال زیاد، ناخواسته از این سیستم عامل استفاده نمودهاید. در صورتی که موبایل شما دارای سیستم عامل اندروید باشد، شما در حال استفاده از یکی از توزیع های لینوکس میباشید.
سیستم عامل لینوکس در زمینههای مختلفی از شبکههای کامپیوتری گرفته تا کنترل یک ماشین لباسشویی و خودرو، کاربرددارد.
قبل از اینکه سیستم لینوکس را توضیح دهیم باید بدانیم مفهوم سیستم عامل چیست؟
سیستمعامل یا OS مخفف Operating System نرم افزاری است که به مدیریت منابع موجود در یک دستگاه میپردازد یعنی ارتباط بین سخت افزار و نرم افزار را فراهم میکند
و همچنین میتوان گفت وظیفه اصلی سیستم عامل برقراری ارتباط بین کاربر و قطعات دستگاه الکتریکی است در واقع این واسطه ها به کاربر کمک می کنند تا بتواند به راحتی از کامپیوتر و یا گوشی خود استفاده کند.
در حال حاضر سیستم عاملهایی همچون ویندوز، لینوکس و مک بر روی سیستمهای کامپیوتری، رایانهای و لپ تاپها وجود دارند. برای گوشیهای تلفن همراه نیز میتوان گفت سیستم عامل اندروید و ios جز متداول ترین مواردی هستند که مورد استفاده قرار میگیرند.
تاریخچه Linux چیست؟
سیستم عامل های مدرن ریشه در سال ۱۹۶۹ داشتند، زمانی که دنیس ریچی و کن تامپسون(Dennis Ritchie and Ken Thompson)، زبان C و سیستم عامل یونیکس را در آزمایشگاه Bell AT & T توسعه دادند.
آنها منبع اصلی کد های خود را با سایر نقاط جهان، به اشتراک گذاشتند و نهایت در سال ۱۹۷۵ شروع به فروش تجاری یونیکس کردند.
در همین زمان بود که یک سیستم عامل دیگر با نام FreeBSD توسط دانشگاه برکلی توسعه داده شد و در نهایت نسخه های یونکیس به دو دسته official AT&T Unix و free BSD Unix ختم شد.
در دهه هشتاد (در بازه ۱۹۸۰) بسیاری از شرکت ها شروع به توسعه یونیکس خود کردند: AIX مجموعه ای از سیستم عامل های اختصاصی یونیکس، که توسط IBM خلق شد، نمونه دیگر SunOS که بعد ها با نام Solaris توسط Sun Microsystems توسعه یافت، HP-UX که توسط شرکت Hewlett-Packard UniX توسعه یافت و حدود دوازده شرکت دیگر همین کار را انجام دادند.
نتیجه یک آشفتگی از گویش های یونیکس و چندین روش مختلف برای انجام همان کار بود. و در همین دوران بود که اولین ریشه واقعی لینوکس شکل گرفت، زمانی که ریچارد استالمن قصد داشت این دوران جدایی یونیکس را متوقف کند و هر کس با راه اندازی پروژه GNU (گنو) ابزار هایی برای طراحی و ساخت یک سیستم عامل آزاد را فراهم آورد.
هدف او ایجاد یک سیستم عامل بود که به صورت رایگان برای هر کسی در دسترس بود و همه افراد می توانستند با هم کار کنند.(بسیاری از command line tools هایی که امروزه در لینوکس استفاده می کنیم، ابزار GNU هستند.) در نهایت در دهه نود هستهٔ لینوکس توسط لینوس توروالدز( Linus Torvalds)، دانش آموز فنلاندی سوئدی به وجود آمد که ترکیب این هسته با ابزارهای GNU مورد استقبال بسیاری از مردم قرار گرفت.
در سال ۲۰۱۵ بیش از ۹۷ درصد از ابر رایانه های جهان، بیش از ۸۰ درصد از تمام گوشی های هوشمند، میلیون ها کامپیوتر رومیزی، حدود ۷۰ درصد از تمام وب سرور ها، لینوکس را اجرا می کردند. نسخه کرنل لینوکس ۴٫۰ در آوریل ۲۰۱۵ منتشر شد. کد منبع آن چند صد هزار خط افزایش یافت(در مقایسه با نسخه ۳٫۱۹ از فوریه ۲۰۱۵) و در نهایت اکنون لینوکس به مراتب رایج ترین سیستم عامل در جهان است.
لوگوی لینوکس
در اوایل سال ۱۹۹۶، عدهای از لینوکسیها، مشغول صحبت در فهرست ایمیلی لینوکس- کرنل بودند، آنها در مورد انتخاب یک لوگوی مناسب برای لینوکس با هم بحث میکردند. پیشنهاد بعضیها صرفا لوگویی تقلیدی از از لوگوهای سایر سیستم عاملها بود. بعضیها هم پیشنهاد دادند که لوگویی مثل کوسه یا عقاب طراحی شود تا قدرت سیستم عامل لینوکس را به رخ بکشد.
اما لینوس توروالدس -پدر لینوکس- در این هنگام اشاره کرد که به پنگوئن علاقهمند است،او در سفری که به شهری به نام کانابرا در جنوب استرالیا داشت، شیفته پنگوئنها شده بود. او در ایمیلی نوشت که عاشق پنگوئنها شده است و شوخ و شنگ بودن پنگوئن را مناسب برای حال و هوای سیستم عاملی تصور میکرد که اعتقاد داشت بهترین سیستم عامل دنیاست.
لینوس، در ایمیلی از لوگوی پنگوئن دفاع کرد، او در این ایمیل نوشت که لوگوی پنگوئن، بسیار از یک لوگوی انتزاعی کاراتر خواهد بود. چرا که این لوگوی زنده را هر کس میتواند مطابق میل و سلیقه خود تغییر بدهد. در حالی که اگر لینوکس، لوگویی خشک و غیر قابل تغییر مثلا یک لوگو به شکل مثلث یا لوگویی شبیه ویندوز داشته باشد، چنین انعطاف و تغییراتی ممکن نخواهد بود.
لینوکس چیست؟
یکی از قدرتمندترین سیستمعاملهای کامپیوتری است که متنباز بودن آن، در کنار جامعهی توسعهدهندگان قدرتمندش، آن را به ابزاری حرفهای برای مهندسان نرمافزار و گیکها تبدیل کرده است.
متن باز بودن به معنی این است که برنامه نویسان زیادی میتوانند آن را توسعه دهند و نیازهای خود را در حوزههای مختلف برطرف نمایند. در حال حاضر نرم افزارهای بسیار زیادی وجود دارند که از لینوکس به عنوان سیستم عامل زیرساخت استفاده میکنند. هر یک از این نرم افزارها میلیونها کاربر دارند و بسیار مورد توجه هستند.
با برنامه نویسی لینوکس می توان این سیستم عامل را توسعه داد و با زبان های مختلفی مانند python، php و … می توان برنامه نویسی در لینوکس را انجام داد.
کاربرد لینوکس
- لینوکس در بخش امنیت جای خود را باز کرده و دارای سیستم امنیتی قابل توجهی بوده که از این جهت، میتواند برای سازمان هایی که نیاز به حد بالای امنیت دارند، مفید واقع شود. گفته می شود حدود ۷۰ درصد فایروال (Firewall) های موجود از این نوع سیستم عامل می باشند.
- عمومی بودن لینوکس باعث شده تعداد زیادی برنامه نویس آن را توسعه دهند و همین باعث شده نیاز قشر زیادی از کاربران به این وسیله تامین شود.
- از نظر برنامه و نرم افزارها، امکانات، گرافیک و ظاهر و … تنوع بسیاری در این سیستم عامل وجود دارد. علتش هم این است که توسعه دهندگان مختلفی برای آن و با توجه به ذاعقه کاربران نرم افزار و توزیع ساخته اند.
- لینوکس با یکی از معروفترین پلتفرمهای جهان، یعنی اندروید مطابقت داشته و میتوان همزمان از آنها برای افزایش سرعت و کارایی نت بوک ها استفاده کرد
- این سیستم عامل، در کامپیوتر های کوچک نیز نصب شده و به انجام سریعتر محاسبات و دسترسی به بخش های مختلف کامپیوتر کمک میکند.
- برای Set-up box نیز از مشتقات سیستم لینوکس استفاده میشود.
- وجود این سیستم در دستگاه های خودپرداز، به ایمنی آنها نیز کمک میکند.
- وجود این سیستم در سایت ویکی پدیا نیز موجب افزایش سرعت انتقال مطالب شده است.
مزایای سیستم عامل لینوکس چیست؟
- لینوکس به دلیل اینکه متن باز بوده و بصورت رایگان در اختیار دیگران قرار می گیرد، مزیتی بسیار ویژه نسبت به بقیه سیستم عامل ها دارد. چرا که هزینه ای برای فرد استفاده کننده ندارد.
- امنیت بالا: همه روزه افراد بسیاری بر روی امنیت آن کار کرده و حفره های نا امن را مسدود می کنند.
- سریع بودن لینوکس
- پشتیبانی قوی
- نیازی به نصب درایور نیست
- چند کاربره بودن
- سبک بودن
- انعطاف پذیری
معایب سیستم عامل لینوکس
- user friendly نبودن سیستم عامل لینوکس
- کمبود برنامه های اختصاصی برای لینوکس
- نبود درایور برخی از سخت افزارها